امین الله رشیدی؛ صدای ماندگاری که تاریخ را با خود برد
امین الله رشیدی خواننده موسیقی ایرانی تنها بازمانده هنرمندان دهه ۳۰ و ۴۰ بود که آثار بسیاری را در اختیار داشت که هرگز امکان استفاده از آنها فراهم نشد.
امینالله رشیدی، یکی از برجستهترین خوانندگان موسیقی سنتی و فولکلور ایران، با صدای دلنشین و تواناییهای هنری برجستهاش، آثار خاطرهساز بسیاری را برای ایرانیان به ارمغان گذاشته است. توانایی او در تلفیق موسیقی سنتی و فولکلور ایرانی با سبک خاص آوازش، رشیدی را به یکی از هنرمندان ماندگار و محبوب تبدیل کرده است.
ویژگیهای بارز آثار امینالله رشیدی
مهمترین ویژگیهای آثار امینالله رشیدی، تلفیق موسیقی سنتی و فولکلور با صدای خاص و گرم اوست. این ویژگیها باعث شد تا آثار او تاثیرات زیادی بر شنوندگان بگذارد. در اینجا به برخی از ویژگیهای برجسته آثار این هنرمند پرداخته شده است:
صدای خاص و گرم:
صدای رشیدی با توانایی بالایی در اجرای تکنیکهای آواز ایرانی، توانسته است احساسات و عواطف مختلف را به خوبی منتقل کند. صدای او صمیمی و صادقانه است و شنوندگان را به راحتی جذب میکند.
تلفیق موسیقی سنتی و فولکلور:
رشیدی به خوبی از موسیقی فولکلور و محلی در آثارش استفاده کرد و این سبکها را با اصول آواز کلاسیک ایرانی ترکیب کرد. این تلفیق، آثار او را هم برای مخاطبان عام و هم حرفهای جذاب کرده است.
توجه به شعر و مفاهیم آن:
او همواره به شعر و متن آهنگها اهمیت زیادی میداد. بسیاری از آثار او بر اساس اشعار شاعرانی چون سعدی، حافظ، و مولوی ساخته شدهاند و او توانست مفاهیم عمیق این اشعار را به شکلی هنری و با احساساتی عمیق به مخاطب منتقل کند.
اجراهای صمیمی و مردمی:
رشیدی همواره تلاش میکرد که ارتباطی صمیمی با مخاطب برقرار کند. این ارتباط در آهنگهای شاد و خاطرهانگیز او مانند «بوی ماه مدرسه» و همچنین در آهنگهای غمگین و عاطفیاش دیده میشود.
آثار خاطرهساز:
بسیاری از آثار او، چه در زمینه موسیقی سنتی و چه فولکلور، برای ایرانیان خاطرهساز و تأثیرگذار بودهاند. این آثار هنوز در دلها و ذهنهای مردم باقی ماندهاند.
انعطاف در سبکهای مختلف موسیقی:
رشیدی در سبکهای مختلف موسیقی، از آوازهای عاشقانه و غمگین گرفته تا آهنگهای شاد و مردمی، توانسته است موفق باشد و تأثیر زیادی بگذارد.
دوری 40 ساله از صحنه و بازگشت دوباره
امینالله رشیدی حدود 40 سال از صحنه موسیقی دور بود. دلایل این دوری به ترکیب عواملی سیاسی، اجتماعی، و شخصی باز میگردد. پس از انقلاب اسلامی، برخی از هنرمندان از فعالیتهای عمومی و هنری فاصله گرفتند و رشیدی نیز از این قاعده مستثنی نبود. همچنین مسائل شخصی و خانوادگی، به ویژه تصمیم به تمرکز بر زندگی خصوصی، باعث شد او از دنیای هنر فاصله بگیرد.
امینالله رشیدی در انتخابات ریاست جمهوری سال 1396 کاندیدا شد که به دلیل کهولت سن و عدم تجربه کافی در حوزه سیاست، موفق به کسب تایید صلاحیت از سوی شورای نگهبان نشد.
بازگشت به صحنه
رشیدی در دهه 90 تصمیم به بازگشت به عرصه موسیقی گرفت. او در سالهای 1393 و 1394 دو کنسرت برجسته در تهران و اصفهان برگزار کرد که بازگشت او به صحنه را نوید میداد. این کنسرتها نه تنها بازگشت رشیدی را جشن میگرفتند، بلکه نشاندهنده علاقه و استقبال مردم از موسیقی سنتی و فولکلور ایرانی بودند.
. کنسرت اول: تیر 1393 (ژوئن 2014)
- تاریخ: تیر 1393 (ژوئن 2014)
- مکان: سالن همایشهای برج میلاد، تهران
- ویژگیها: این کنسرت بازگشت رسمی امینالله رشیدی به صحنه بود. او در این کنسرت با همراهی گروههای موسیقی سنتی و همچنین موسیقی فولکلور، اجرای بسیار احساسی و ماندگاری داشت. این کنسرت توجه زیادی از سوی هواداران و منتقدان موسیقی جلب کرد، چراکه او پس از سالها به صحنه بازگشته بود.
2. کنسرت دوم: تیر 1394 (ژوئن 2015)
- تاریخ: تیر 1394 (ژوئن 2015)
- مکان: سالن وزارت کشور، تهران
- ویژگیها: این کنسرت دومین بازگشت رشیدی به صحنه در دهه نود بود و به شدت مورد استقبال قرار گرفت. در این کنسرت، امینالله رشیدی باز هم آثار خاطرهانگیز خود را اجرا کرد و توانست با صدای دلنشین خود، جمعیت زیادی از شنوندگان را جذب کند. این اجرا نیز یکی از کنسرتهای برجستهای بود که پس از سالها دوری، طرفداران او دوباره فرصت دیدن و شنیدن صدای او را پیدا کردند.
معروفترین اثر: «بوی ماه مدرسه»
"بوی ماه مدرسه"، بدون شک، معروفترین و محبوبترین آهنگ امینالله رشیدی است. این قطعه که به عنوان یکی از آثار نمادین موسیقی ایرانی شناخته میشود، در میان نسلهای مختلف ایرانی طرفداران بسیاری دارد. این آهنگ با اشعار ساده و جذاب خود حس نوستالژی دوران کودکی و مدرسه را به خوبی منتقل میکند و به یکی از آهنگهای ملی تبدیل شده است. رشیدی این آهنگ را با صدای دلنشینش در دل مردم ایران جا داده است.
بررسی آهنگ «بوی ماه مدرسه»
آهنگ معروف «بوی ماه مدرسه» به عنوان یکی از خاطرهانگیزترین آثار امینالله رشیدی شناخته میشود که آهنگ آن را احمد پژمان ساخته و شعر آن از سرودههای شعری از سید حسین لالهزاری همراه است
این آهنگ با ملودی دلنشین و فضای شاد و خاطرهانگیزش، در کنار صدای گرم و دلنشین امینالله رشیدی، به یکی از محبوبترین و ماندگارترین آثار موسیقی ایرانی تبدیل شده است.
- محتوا و شعر: این آهنگ با اشعار زیبا و سادهای که حس نوستالژی و دلتنگی برای دوران کودکی و مدرسه را برمیانگیزد، بسیار محبوب است. شعر این آهنگ به خوبی یاد و خاطرههای شیرین دوران مدرسه، آغاز سال تحصیلی و شروع مهرماه را به تصویر میکشد.
- آهنگسازی و تنظیم: این قطعه با تنظیمهای ساده و در عین حال جذاب، در کنار صدای دلنشین و گرم امینالله رشیدی، توانسته است به خوبی احساسات شنوندگان را درگیر کند.
- موسیقی شاد و دلنشین: آهنگ "بوی ماه مدرسه" با موسیقی شاد و دلنشین خود، به ویژه در فصل بازگشایی مدارس، برای بسیاری از ایرانیان حس خاطرهانگیزی از دوران کودکی و مدرسه به همراه دارد.
سخنان رشیدی درباره موسیقی امروز
رشیدی در مصاحبهها و صحبتهای خود درباره وضعیت موسیقی امروز ایران انتقادهایی مطرح کرده است. او معتقد است که موسیقی در دوران کنونی، بیسر و سامان و آشفته است و کمتر اثری میتواند به دل شنوندگان بنشیند. رشیدی با یادی از دوران طلایی موسیقی ایران در دهههای 30 و 40 میگوید: «صدای خوانندگان آن دوران در ذهن مردم ماندگار میشد.» و این در حالی است که موسیقی امروز فاقد این ویژگیها است.
امینالله رشیدی با بیش از نیم قرن فعالیت در عرصه موسیقی ایران، چه در دوران فعالیت و چه در دوران دوری، همواره نامی ماندگار در تاریخ موسیقی ایران به جا گذاشته است. او با بازگشت به صحنه پس از 40 سال و اجرای کنسرتهای خاطرهانگیز، نشان داد که هنوز میتواند قلبها را لمس کند و اثری ماندگار در دنیای موسیقی ایران برجای بگذارد.
آرزویی که بر باد رفت
امین الله رشیدی همواره در گفتوگوهایش میگفت که «در این زمانه که موسیقی بیسر و سامان و آشفته است و شما دیگر آهنگی را که به دلتان بنشیند، نمیشنوید، بیایند آثاری را که دست من باقی مانده، بگیرند تا جوانان از آنها استفاده کنند. من تنها بازمانده هنرمندان دههی 30 و 40 هستم که دستم پر است از آهنگهایی که عطر آن سالها را دارند. جوانهایی هستند که صدایی خوب دارند و میتوانند، این کارها را بخوانند. اصلا یک ارکستر بدهند تا خودم انجام دهم.»
متاسفانه این خواستهی رشیدی هرگز عملی نشد.
درگذشت
جمعه، 20 مهر 1403 – امینالله رشیدی، خواننده پیشکسوت و برجسته موسیقی ایران در 99 سالگی درگذشت. این هنرمند بزرگ روز جمعه 20 مهر 1403 بر اثر کهولت سن دار فانی را وداع گفت.
افسانه رشیدی، فرزند این هنرمند پیشکسوت اعلام کرده که پیکر امینالله رشیدی به دانشگاه علوم پزشکی اهدا خواهد شد تا برای تحقیقات علمی استفاده شود.
ویدیوی بالا، امین الله رشیدی را در بستر بیماری و در 97 سالگی نشان میدهد که در حال آواز خواندن است.
دیدگاه